Katastrofa Glória w Lizbonie – nowe fakty o ofiarach i przyczynach

Władze portugalskie i krajowe media stopniowo ujawniają kolejne szczegóły dotyczące środowej tragedii w centrum Lizbony. Potwierdzono ostateczny bilans ofiar, narodowości części z nich oraz pierwsze hipotezy przyczyn wykolejenia. Znamy też wyniki porannej inspekcji technicznej, informacje o umowach serwisowych i działaniach podjętych przez miasto oraz operatora Carris. Dzięki temu obraz wydarzeń i ich tła staje się coraz pełniejszy.

Tragiczny bilans i pierwsze ustalenia

Do wypadku doszło około godziny 18:04-18:05 czasu lokalnego, kilkadziesiąt metrów przed przystankiem Praça dos Restauradores. Drugi wagon znajdował się w tym czasie na przeciwległym końcu linii. Jak poinformowały władze miejskie, w wypadku zginęło 16 osób, a rannych jest 21-23, w tym co najmniej pięcioro ciężko. Wśród zabitych jest także pracownik Carris – operator hamulca pełniący służbę na feralnym kursie.

Portugalskie służby potwierdziły dotąd tożsamość ośmiu ofiar: pięciu obywateli Portugalii, dwóch obywateli Korei Południowej i jednej obywatelki Szwajcarii. Później francuskie MSZ potwierdziło śmierć Francuzki. Polski konsul w Lizbonie poinformował, że nie ma informacji o Polakach wśród poszkodowanych.

Śledztwo i hipotezy przyczyn

Śledztwo prowadzi krajowy organ badania wypadków GPIAAF, prokuratura oraz Polícia Judiciária. Zabezpieczono elementy infrastruktury i wrak wagonu, usunięty w nocy z 4 na 5 września (SIC Notícias). Wstępny raport GPIAAF ma zostać opublikowany w ciągu 45 dni, pierwsza nota informacyjna – już 5 września.

Hipoteza robocza dotyczy zerwania kabla łączącego oba wozy, co potwierdzają nagrania z miejsca zdarzenia. Kluczowe jest jednak to, że kolejka rano w dniu katastrofy przeszła rutynową inspekcję techniczną, która dopuściła ją do ruchu. Raport odnotował, że jeden z kabli ma jeszcze około 263 dni do planowej wymiany.

Carris, operator kolejki, podkreśla, że wszystkie procedury utrzymaniowe były przestrzegane: przeglądy generalne co 4 lata (ostatni w 2022 r.), przeglądy interkalarne co 2 lata (2024 r.) oraz regularne czynności miesięczne i dzienne. Po unieważnieniu przetargu na nową umowę serwisową w sierpniu 2025 r., spółka zawarła tymczasowy kontrakt bezpośredni, co – według operatora – zapewniło ciągłość utrzymania. Część portugalskich mediów portugalskich sugerowała możliwą lukę w obsłudze, ale Carris temu zaprzecza.

Reakcja władz i skutki

Premier António Costa i prezydent Marcelo Rebelo de Sousa zapowiedzieli pełne wyjaśnienie sprawy oraz wsparcie dla rodzin ofiar. 4 września obchodzono w Portugalii dzień żałoby narodowej, a w Lizbonie ogłoszono trzydniową żałobę miejską.
Z polecenia władz miasta zawieszono kursowanie wszystkich innych kolejek linowo-terenowych – Bica, Lavra i Glória – do czasu dodatkowych przeglądów technicznych. Polícia Judiciária uruchomiła linię informacyjną dla rodzin.

Elevador da Glória, kursujący od 1885 roku, jest jedną z największych atrakcji turystycznych stolicy Portugalii, łączącą dzielnice Bairro Alto i Baixa. Katastrofa z 3 września 2025 r. stawia pod znakiem zapytania nie tylko przyszłość tej zabytkowej linii, ale też cały system utrzymania historycznych kolejek w Lizbonie.